Bouwtips

Schaaltekening

Het bouwen van een vrachtautomodel begint bij het verkrijgen van een goede schaaltekening. Van een aantal oudere trucks (uit de jaren '50 en '60) is in de jaargangen 1979 t/m 1984 van het tijdschrift 'De Modelbouwer' van de Nederlandse Vereniging van Modelbouwers (NVM) een groot aantal tekeningen gepubliceerd. Deze zijn mogelijk ook bij een modelbouwclub of in de bibliotheek voorhanden. In folders van vrachtautofabrikanten zijn ook vaak schaaltekeningen en maatvoeringen te vinden. Ouder foldermateriaal is soms te koop op (miniatuur-)autobeurzen. Verder is op Internet (modelautosites) een hoeveelheid tekeningen beschikbaar. Naast een goede schaaltekening kunnen (detail-)foto's van een schaal 1:1 auto zeer nuttig zijn bij het bouwen van een vrachtautomodel.
 

klik op afbeelding voor tekening
 

Materiaal

Als basismateriaal voor deze modellen dient polystyreen; dit is dezelfde kunststofsoort die door fabrikanten van modelhuizen en -auto's veel toegepast wordt. Dit modelbouwplastic is in diverse plaatdikten en uitvoeringen in goed gesorteerde modelbouwzaken te koop (bv. van het merk Evergreen) en laat zich gemakkelijk bewerken (snijden, buigen, vijlen, schuren). Daarom is dit materiaal zeer geschikt om een chassis, een cabine of een laadbak van te maken.

Ook is er doorzichtig plaatmateriaal van Evergreen, waar eenvoudig cabineruiten van kunnen worden gesneden.
Voor gebogen frontruiten kunnen ook opgespaarde blisterverpakkingen met de juiste vorm een uitkomst zijn.

Voor wielen kan men bijvoorbeeld gebruik maken van door enkele modelautofabrikanten (bv. Herpa) uitgebrachte setjes, maar ook op ruilbeurzen zijn mogelijk losse wielen te verkrijgen zoals de uit bouwpakketten overgebleven wielen van Kibri. Herpa brengt ook setjes kleine onderdelen als stuurassen, spiegels, zwaailichten e.d. op de markt, waardoor deze niet zelf hoeven te worden gemaakt. Spiegelstangen, bumperstokken en dakrekken kunnen eventueel ook van 0,3 mm messing- of nieuwzilverdraad worden gemaakt.

Gereedschap

Het benodigde gereedschap bestaat voornamelijk uit een stevige ondergrond (bv. een plaatje mulitplex), een scherp afbreekmesje, een snijmatje, een winkelhaak, een schuurstaaf/nagelvijl, een setje sleutelvijltjes, een tangetje of pincet om kleine onderdelen vast te kunnen houden, een flaconnetje plasticlijm (bv. die met een naald van Revell is erg handig) en een tubetje supergel voor het bevestigen van metalen onderdelen aan plastic.

Voor de benodigde gaatjes (voor de bevestiging van spiegels, bumperstokken e.d.) is een miniboormachine met laag toerental aan te bevelen, met daarbij boortjes vanaf 0,3 mm..
Daarnaast is een portie geduld onontbeerlijk, want een zelfgebouwd model is natuurlijk niet in een avondje klaar.  

Bouwen

Het bouwen van een vrachtautomodel geschiedt, net als in de werkelijkheid, door te beginnen met het chassis. Dit kan worden samengesteld uit styreenstrips. Voor alle te maken onderdelen uit styreenplaat geldt dat deze met behulp van een afbreekmesje langs een winkelhaak of metalen liniaal kunnen worden uitgesneden en eventueel met een nagelschuurstaaf worden nabewerkt. Voor de chassisbalken en tussenverbindingen gebruik ik styreen met een dikte van 1 of 1,5 mm om het geheel voldoende stevigheid te geven. Hierna volgen de verenpakketten uit dezelfde maat styreen, deze worden langs de chassisbalken geplaatst. In de onderkant van dit verenpakket wordt een opening gemaakt waarin de assen komen te hangen. Na het plaatsen van de as wordt hierover een dun stripje styreen bevestigd, zodat de as wordt opgesloten. Het chassis kan vervolgens worden aangevuld met een nagebootste aandrijving, brandstoftanks, luchttanks, accubak en een bevestiging voor het reservewiel.

opbouw van een spatbord, cabinedeur en motorkap

een cabine met inrichting gereed om te spuiten

Door enige ervaring wijs geworden maak ik de cabine, die eigenlijk bestaat uit 4 wanden en een dak, als afneembaar geheel, hetgeen handig is voor het latere schilderwerk en het plaatsen van de ruiten aan de binnenkant van de cabine. Voor losstaande lampen gebruik ik stukjes gietraam (van plastic bouwpakketten) die aan één zijde bol worden afgevijld en aan de andere zijde hol worden uitgeslepen. Daarna worden deze aan de voorkant van "glas" voorzien door middel van een geslepen glaasje (verkrijgbaar bij sommige modelautoonderdelenleveranciers) of een druppeltje tweecomponentenlijm, dat transparant opdroogt. Een gesloten laadbak is eenvoudig te maken uit vlak styreen van 1 tot 1,5 mm dikte. De uit planken opgebouwde bakken (bijvoorbeeld een open laadbak of eentje voor veevervoer) kunnen gemaakt worden van voorbewerkt styreen met plankmotief (Evergreen V-groove) dat ook in diverse maten verkrijgbaar is. Bij een ronde tankwagenopbouw kan men een stuk plastic buis nemen, maar misschien had u al aan de plastic capsules van spuitflacons gedacht.

Afwerking

Wanneer alle onderdelen van de modeltruck zijn gebouwd, kan men beginnen met de afwerking. Alvorens een grondverflaag aan te brengen dient het model (of de onderdelen daarvan) grondig te worden gereinigd met lauw water en een beetje afwasmiddel, waarna het afgespoeld en gedroogd wordt.
De grondverflaag kan gemakkelijk worden aangebracht met behulp van een spuitbus primer op acrylaatbasis. Wanneer deze voldoende droog is (na 24 uur drogen op een stofvrije plaats) kan de eigenlijke kleur worden aangebracht. Voor wie niet beschikt over een verfspuit of niet wil werken met spuitbussen, kan dit doen met behulp van een penseel en sterk (met terpentine) verdunde verf van bv. Revell of Humbrol die in een aantal dunne lagen wordt aangebracht totdat voldoende dekking is verkregen. Nadat alles voldoende is gedroogd, kunnen eventuele opschriften worden aangebracht, waarna het geheel met een (matte) vernislaag op alkydharsbasis wordt afgewerkt.

het eindresultaat

Het ontwerpen van opschriften gebeurt met behulp van de computer. Om opschriften nauwkeurig te kunnen maken is een tekenprogramma (bv. Corel Draw of AutoCad) nodig. Met behulp van een inkjetprinter en een setje Supercal of Testors decalpapier en -lak kan men zelf waterslide transfers produceren, maar deze kunnen natuurlijk ook door hulpvaardige bedrijven worden geprint.