Home |De Philipslijn| Oostmahorn | Gasselte  | Eexterhalte | Station Rolde
 It Dockumer Lokaeltsje  | NTM-diorama | Modelspoorlinks |  Contact

 

 

     
 


Meer informatie:

Foto's uit de oude doos van:
Oostmahorn en de haven

Oostmahorn op Wikipedia


Spoorwegen in Friesland, een website van Wytze H. Wijbenga over NTM en NFLS.
Spoorwegen_in_Friesland


De nostalgie van nevenlijnen met een groot aandeel NFLS vindt u op de website van Oege Kleijne.
NFLS-site_Oege_Kleijne




Kijk ook eens op
Trucs met Trucks
van Fokko Feenstra


 

 
     
     
     
Oostmahorn
Een Friese zeehaven in ere hersteld

Fokko Feenstra, Theo Maris en Niek Martens

Klik op de foto's voor het grote formaat (© copyright).

     
     
     
 

Oostmahorn

 
 

 

 
 

Na enkele projecten met als thema stations aan de spoorlijn Assen-Stadskanaal gerealiseerd te hebben kwam bij de bouwers een haventje als wens naar voren en daarbij viel de keuze op Oostmahorn. Een spoorlijn heeft die havenplaats echter nooit gekend, maar plannen daartoe zijn er wel geweest. Oostmahorn ligt namelijk aan de voormalige Lauwerszee (nu Lauwersmeer genaamd) en voorafgaand aan de afsluiting van deze zeearm vormde de haven van dit dorpje de verbinding naar het eiland Schiermonnikoog.

 
 

 

 
 

Oostmahorn

Oostmahorn

 
 

 

 
 

Nadat de Noord-Friesche Lokaal Spoorwegmaatschappij (NFLS) aan het begin van de 20e eeuw een tweetal spoorlijnen in het uiterste noorden van Friesland had aangelegd, ontstonden er plannen om de noordoostelijke lijn vanaf Anjum nog een paar kilometer door te trekken naar de haven van Oostmahorn. Die plannen zijn echter nooit tot uitvoering gekomen. Voor modelbouwers natuurlijk wel een uitgelezen kans om dat wel te realiseren, waarbij de (voorbije) werkelijkheid zou kunnen worden gecombineerd met een deel fantasie.

 
 

 

 
 

Oostmahorn

Oostmahorn

 
 

 

 
 

Voorbereiding
Nadat in de voorbereiding zoveel mogelijk tekeningen en beeldmateriaal was verzameld, kon een beeld worden gevormd van de te maken modelspoorbaan. Dat plan bestond uit een deel haven, de zeedijk met het daarop gevestigde restaurant en een deel van het achter de dijk liggende dorp. Omdat we qua presentatie goede ervaringen hadden met een iets rondlopende opstelling, besloten we ook nu de modules een iets grotere hoek aan de kopse kant te geven, waardoor de kijker zo mogelijk een beter overzicht op de gehele voorstelling krijgt. De segmenten, die werden samengesteld uit berkentriplex, zijn daardoor aan de achterzijde maximaal 1.40 m lang en zijn 0.60 m breed.

 

Oostmahorn

Oostmahorn

 
 

 

     
 

Oostmahorn

Oostmahorn

 

Aanleg
Uitgangspunt bij de aanleg van de modelbaan was dat de bebouwing van het dorp er was voordat het spoor werd aangelegd. Wel hebben we de vrijheid genomen om de bestaande dijkcoupure voor een afwateringskanaaltje aan te wenden voor een doorgang voor het spoor. Ook is de pier verlengd om daarmee wat treinbewegingen mogelijk te maken. De modules werden, behalve op waterniveau, voorzien van een of meerdere lagen zachtboard om het landschap (en vooral de zeedijk) in model te brengen. Nadat het spoor (Peco code 75) op de ondergrond was bevestigd, werden de wissels voorzien van een aandrijving (Cobalt) en werd het geheel geëlektrificeerd. Vervolgens werd de baan voorzien van een frieslijst met TL-verlichting.

 
 

 

     
 

Oostmahorn

 

Oostmahorn

 
 

 

     
 

Zelfbouw
Voor de herkenbaarheid bleek dat volledige zelfbouw van enkele schepen en het merendeel van de bebouwing noodzakelijk was. Het basismateriaal bestaat daarbij voornamelijk uit styreenplaat, bij de schepen aangevuld met messing onderdelen. Voor de bebouwing werd voorbewerkt steentjesplaat en materiaal van Evergreen (bv. met plankmotief) gebruikt. Het havenlicht en de brug naar het peilloodtorentje werden uit messing gesoldeerd.

 

Oostmahorn

 
 

 

     
 

Oostmahorn
 

 

Water
Als basis voor het water in de haven werd na een laagje grondverf een hoeveelheid acrylaatkit aangebracht, waarna de golven werden gemaakt door de nog natte kit te behandelen met een vachtroller. Vervolgens werd het water op kleur gebracht met donkerblauw/-groene verf en zorgden enkele lagen vernis voor diepte in het water alsmede een ‘natte look’. Om de schuimkoppen weer te geven werden de golven een beetje aangetipt met witte verf (drybrushing). Nadat alles was gedroogd werd het water op de plaatsen van de schepen weggesneden en liggen de schepen ‘in het water’.

 
 

 

 

 

 
 

Oostmahorn

 

Oostmahorn

 
 

 

 

 

 
 

Aankleding
Omdat we geen geschikt kant- en klaar materiaal voor de in de zeedijk liggende basaltblokken konden vinden, moesten deze stuk voor stuk uit karton worden gesneden. Door uit karton met verschillende dikten ook verschillende vormen te snijden, werd voorkomen dat het uiterlijk van de zeewering te strak zou lijken, maar het betekende wel een behoorlijke legpuzzel. Voor de bestrating werd voorbewerkt foamplaat gebruikt, dat voor het grootste deel werd voorzien van een op straatklinkers gelijkende tint. De betonnen wanden van de veerdam bestaan uit foamboard, dat na het verwijderen van een kartonlaagje werd ingekrast om de betonstructuur na te bootsen. Voor de meerpalen werd hardhout gebruikt en voor de bielzen, die zorgen voor opvulling tussen de rails, werden stukjes balsahout ingekerfd. Het groen op de baan bestaat uit gras van diverse fabrikanten (o.a. Heki, Martin Welberg) en een aantal volledig zelfgebouwde bomen, die met behulp van de bekende draadmethode werden gemaakt en voor het loof werden voorzien van Heki Flor.

 

Oostmahorn

Oostmahorn

 
 

 

 

 

 
 

Oostmahorn

 

Materieel
Uit archiefmateriaal bleek dat er op de Noord-Friesche lijnen bij bijzondere gelegenheden, ook na de beëindiging van het personenvervoer,  wel eens een ‘Blauwe Engel’ reed. Vanwege de beperkte ruimte in de haven werd besloten een DE-I van Artitec aan te schaffen. De goederendienst werd in de jaren ’60 op die lijnen vooral verzorgd door de NS-serie 2400. Modellen van de 2400 waren reeds voorhanden (Roco, Holland Rail). De wagons stammen voornamelijk van Artitec en Roco.

 
 

 

 
 

Details
De voor de lantaarns gebruikte telegraafpalen werden van satéprikkers gemaakt, waarbij de lampen uit styreen werden gesneden en door middel van een drupje tweecomponentenlijm werden voorzien van glazen bolletjes. De isolatoren aan deze palen bestaan uit een staafje messingdraad, waarop een stukje isolatiekous van elektriciteitsdraad werd gelijmd. Om de handbediening van de wissels uit te beelden werden functionele wisselstellers gebouwd van messing.
Natuurlijk mogen meeuwen in een havenplaats niet ontbreken en ook hiervoor werd uitgeweken naar zelfbouw. Daarbij werd de romp gesneden/geschuurd uit de uit bouwpaketten afkomstige gietbomen en werden kop en vleugels gesneden uit (dun) styreenplaat van Evergreen.

 

Oostmahorn

Oostmahorn

 
 

 

 
 

Oostmahorn

  Achtergrond
Het geheel werd voorzien van een achtergrond die uit 1 foto bestaat en op canvas is geprint, een soort tuinposter. Deze achtergrond wordt opgehangen aan de constructie van de frieslijst. De afgebeelde dreigende wolkenpartij past ons inziens goed bij de woelige baren in de haven. Daarbij zorgt een AVT drievoudige geluidsmodule nog voor wat passend geluid op de achtergrond.
 
 

 

 
  Oostmahorn  
 

Een overzicht van de gehele modelbaan

 
  Foto's: © Gerard Tombroek  
 

 

 
  Klik hier voor een impressie van deze modelspoorbaan op YouTube