Nadat wij het station van Rolde in schaal h0 hadden nagebouwd, leek het ons leuk om hieraan een vervolg te geven middels het bouwen van een volgend station aan dezelfde spoorlijn, de voormalige NOLS-lijn Assen-Stadskanaal. Omdat de na Rolde volgende stopplaats aan de lijn (Anderen) slechts bestond uit een abri aan de enkelsporige lijn met slechts een kort laad- en losspoortje, leek ons het interessanter het haltegebouw van het Drentse dorp Eext - beter bekend als Eexterhalte - na te gaan bouwen.

Hoewel het sporenplan van Eexterhalte destijds niet bijster interessant was doordat er sprake was van een enkelsporige lijn met een uithaalspoor, is het haltegebouw daarentegen uniek te noemen. Omdat dit gebouw niet direct tijdens de aanleg was gebouwd, maar pas rond 1924, is het ontwerp volgens de Amsterdamse School slechts eenmalig benut. De door velen veronderstelde gelijkenis met de stationsgebouwen aan de voormalige Woldjerspoorlijn (Groningen-Weiwerd-Delfzijl) bestaat overigens alleen uit het toepassen van dezelfde bouwstijl; het ontwerp en de uitvoering zijn echter geheel verschillend.

Het feit dat het haltegebouw in een flauwe boog in de spoorlijn lag, waarbij ook de overweg met de naastgelegen kruising van wegen zorgde voor een bijzondere en tevens gevaarlijke situatie, maakte het nabouwen van deze halte voor ons mede interessant. Het nabij deze kruising gelegen voormalig tolhuis moest vanwege het beeldbepalende karakter natuurlijk ook een plaatsje krijgen op de baan. Hierdoor waren we genoodzaakt de waarheid in schaal enigszins geweld aan te doen.

Dat was ook het geval met het tijdperk: waar we met Rolde kozen voor het tijdperk van vlak voor de Tweede Wereldoorlog, waren we nu - doordat in de vooroorlogse situatie nog sprake was van een nagenoeg kale en daardoor minder interessante omgeving - min of meer gedwongen tot het nabouwen van de naoorlogse situatie, waarbij sprake was van een veel groenere omgeving. Daar er in model nog wel reizigersvervoer plaatsvindt, betekent dat er met een knipoog naar de werkelijkheid moet worden gekeken door de lezer die weet dat het reizigersvervoer op deze lijn in 1950 is beëindigd, terwijl de loketbeambte van Eexterhalte de laatste reiziger rond 1943 al zag voorbijkomen. Overigens vond er in de jaren daarna nog wel groepsvervoer plaats (zoals schoolreisjes per trein naar Artis in Amsterdam) waarbij Eexterhalte ook werd aangedaan.

Onderbouw
Op gelijke wijze als bij Station Rolde kozen wij voor het maken van zogenaamde modulebakken vanwege de verplaatsbaarheid en mede daardoor de mogelijkheid om deel te nemen aan tentoonstellingen. De afmetingen van de modules bedragen 120 x 60 cm, waarvan we er 3 nodig hadden. Omdat wij vanwege de stevigheid goede ervaringen hadden met dit materiaal, zijn de bakken geheel vervaardigd van 16 mm multiplex, hetgeen echter wel wat gewicht in de schaal legt. Hierop werd een laag van 1 cm zachtboard bevestigd voor de bovenbouw. De modulebakken zijn verder voorzien van staanders (4 x 3 cm), waarvan die aan de achterzijde werden voorzien van metalen profielen ten behoeve van de hieraan te bevestigen plankdragers voor frieslijst en verlichting. Het elektrische deel is lekker simpel (analoog) gehouden door met een trafo en een paar schakelaartjes te werken; meer hoeft ook niet bij zo’n simpel sporenplan is onze mening.

Bovenbouw
In de laag zachtboard werden de contouren van het landschap uitgehouwen (sloten en andere hoogteverschillen). Vervolgens werden de van te voren roestbruin geschilderde rails (Peco code 75) en wegen (voornamelijk uit DAS-klei) aangelegd en werd het perron middels een extra laag zachtboard aangebracht. De railbedding werd gemaakt van een mengsel van fijn wit en beige modelgrind (Busch) dat vervolgens ook licht met sterk verdunde roestkleurige verf werd behandeld. Wissels worden aangedreven door middel van de direct daaronder geplaatste Peco-motoren.

Gebouwen
Ondertussen werden de gebouwen geheel zelf vervaardigd van styreen: binnenwerk met varierende dikte van 1, 1,5 en 2 mm styreen met aan de buitenzijde N-steentjesplaat van Slaters. De dakpannen zijn van Kibri en Auhagen, waarbij de dakconstructie van het haltegebouw en de fijne detaillering aan de straatzijde van het voormalige tolhuis ons wel enige hoofdbrekens bezorgde. Jammer alleen dat de naar onze mening meest interessante zijde van het haltegebouw naar de spoorkant is gericht - met andere woorden: van de kijker afstaat - en dat het tolhuis met de zijkant naar de kijker is gericht. Als je zoveel mogelijk de werkelijkheid wilt benaderen, om ook de plaatselijk bekend zijnde kijker een blik van herkenning te kunnen geven, is dit echter onvermijdelijk.

Groen
Omdat de weg van Eext naar Rolde in werkelijkheid aan beide zijden is voorzien van een rij bomen, waren er een groot aantal bomen benodigd om de weg, die aan de achterzijde van de modules een ideale overgang naar de achtergrond vormt, hiervan te kunnen voorzien. Daarbij is voor de achterste rij voor ‘halve’ bomen gekozen die alleen aan de straatzijde vertakkingen kennen. De bomen zijn gemaakt volgens de bekende draadmethode, waarna de draadvorm werd besmeerd met een mengsel van aarde, bruine verf en houtlijm en tenslotte werd behangen met Heki foliage. Voor het gras hebben we Heki wildgras en een enkele stukje grasmat van Busch gebruikt. Bossages zijn met foliage van Heki Flor of Anita Dekor behangen en voor de kleinere begroeiing werd materiaal van Woodland Scenics of zelfgemaakt materiaal (gladioolachtige bermplant) gebruikt.

Rijdend materieel
Zoals beschreven sjoemelen we een beetje met het reizigersvervoer dat in werkelijkheid in de jaren ’50 van de vorige eeuw al was verdwenen op deze lijn. Volgens een oude foto van het traject tussen Anderen en Eext vond er op deze lijn gecombineerd reizigers- en goederenvervoer plaats en daarom rijden we voor het nabootsen hiervan in model met een stoomlocje (een vernederlandst T3-tje, want een 5500 is bij ons nog steeds niet voorhanden), een bagagewagen van Fleischmann die met een ombouwsetje van MK-modelbouwstudio’s tot een Nederlands exemplaar werd verbouwd, een rijtuig (een Fleischmann donderbus met een zelfgemaakte kap en een aantal meest kant en klaar gekochte goederenwagens. Ook wordt nog wel eens een via deze lijn omgeleide passagierstrein ingezet die bestaat uit een 3700 (ModelLoco) en enkele Piko-rijtuigen.Voor het nabootsen van de toenmalige goederentractie worden een NS 2400 (DKM) en een Sik (Roco) ingezet.

Detaillering
Omdat de eenvoudige sporensituatie geen al te uitbundig kijkspel oplevert, hebben we getracht de modelomgeving wat te verlevendigen door een aantal details aan te brengen die het oog van de kijker moeten trekken. Daarbij hebben we (bewust) niet gekozen voor elektronische trucjes, maar hebben we getracht een zeker tijdsbeeld neer te zetten door authentieke details te plaatsen zoals een Fuchs-kraan voor de belading van wagons met boomstammen met daarbij een vrachtauto zoals je ze in die jaren op Neerlands wegen tegenkwam en een PTT-tentje (uit dun styreenplaat) ter bescherming van de pre-KPN’ers die bezig zijn met het verhelpen van een plaatselijke telefoonstoring.

Naast een hooiberg ligt een klein vennetje en een konijnenhokje achter het voormalige tolhuis (gemaakt van styreen, wat uitgeplozen vilt voor het stro en een stukje tule voor het gaas) bevat een paar zelfgemaakte ‘Vlaamse reuzen’. De zelfgemaakte overwegbomen zijn echter niet voorzien van hangwerk omdat bevestiging en beweging naar onze verwachting problemen zou gaan opleveren in verband met het mobiele karakter van de baan. De uitrijseinen zijn wel functioneel, maar worden met de hand bediend.

Vervolg
Een vervolg op dit project hebben we inmiddels gevonden in de voormalige halte, een klein en romantisch gelegen stationnetje aan dezelfde spoorlijn Assen-Stadskanaal. Kijk hier voor dat vervolg.

Foto's modelbaan: Len de Vries